بررسی اثر آبرفت های عمیق بر پاسخ لرزه ای یک بُعدی در شهر قم

امروزه در بسیاری از تحلیل های دینامیکی آبرفت، اثرات لایه های نرم سطحی قرار گرفته روی سنگ بستر لرزه ای (سرعت موج بُرشی بین 600 تا 800 متر بر ثانیه) مد نظر قرار می گیرد. نتایج چنین تحلیل هایی بعضاً با نتایج حاصل از بررسی های تجربی مبتنی بر ثبت خُردلرزه یا جنبش های ضعیف زمین ناسازگار است. در این پژوهش اثرات ساختگاهی آبرفت های عمیق شهر قم مورد بررسی قرار گرفته است. به منظور تعیین ویژگی های هندسی و ضخامت لایه های آبرفت های عمیق از بررسی های مقاومت سنجی صورت گرفته در دشت قم استفاده شده و مشخصات دینامیکی لایه های خاک براساس توصیف زمین شناسی تعیین شده و سه مدل سرعت کم، متوسط و زیاد برای لایه های آبرفت و سنگ بستر مدنظر قرار گرفته است. منحنی های بزرگ نمایی به ازای ویژگی های دینامیکی متفاوت لایه های آبرفت و سنگ بستر محاسبه و نتایج با بزرگ نمایی حاصل از داده های خُردلرزه مقایسه شده است. در همة مدل های گوناگون سرعت کم، متوسط و زیاد، بزرگ نمایی مشخصی در محدوده بسامد های کمتر از 1 هرتز به دست آمده است. علاوه بر این سازگاری بسیار مناسبی بین بسامد بزرگ نمایی حاصل از بررسی های عددی حاضر در وضعیت مدل سرعت موج بُرشی زیاد و بسامد بزرگ نمایی حاصل از بررسی های تجربی پیشین مشاهده می شود. وجود بزرگ نمایی در این محدوده بسامدی و سازگاری نسبی آن با نتایج تحقیقات خُردلرزه حاکی از اثرگذاری آبرفت های عمیق در تابع های بزرگ نمایی ساختگاه است و این مسئله ضرورت توجه به وضعیت شکل حوضه رسوبی با در نظر گرفتن اثرات آبرفت های عمیق در بررسی آثار ساختگاهی به روش عددی را نشان می دهد.